(Gotrangtri.vn) Lễ hội đua bò Bảy Núi (An Giang) là một trong những lễ hội truyền thống độc đáo của đồng bào dân tộc Khmer Nam Bộ, tổ chức vào khoảng tháng 8, tháng 9 Âm lịch, cùng dịp lễ hội Dolta.
Lễ hội có từ lâu đời và ngày càng thu hút nhiều lượt khách tham dự mỗi năm.
Hãy cùng Portfolio khám phá không khí sôi động tại Lễ hội đua bò Bảy Núi ở An Giang ngay bây giờ nhé!
1. Thời gian tổ chức Lễ hội đua bò Bảy Núi
Từ xa xưa, vào các mùa vụ sản xuất nông nghiệp lúa ruộng trên, bà con dân tộc thiểu số Khmer thường tổ chức lễ hội đua bò.
Mùa gặt (mùa khô) thường tổ chức đua xe bò (đôi bò kéo theo một chiếc xe bánh nhỏ) trên lô đất. Mùa cấy (mùa mưa) thường có đua bò kéo bừa trên nền ruộng trên.
Từ đó, cuộc thi đua bò dần trở thành thông lệ trong nếp sinh hoạt văn hóa của người Khmer. Ngày nay, Lễ hội Đua bò được tổ chức vào lễ Dolta (lễ cúng ông bà), từ ngày 9 đến ngày 10 tháng 10 âm lịch hàng năm.
Dolta là một trong những lễ hội lớn mang tính truyền thống của người Khmer để biểu lộ lòng tưởng nhớ, biết ơn đối với tổ tiên và công lao của những người đã khuất.
Như vậy,khi con nước thượng nguồn sông Mê Kông cuồn cuộn đổ về mang phù sa vun bồi cho ĐBSCL thêm màu mỡ, cũng chính là lúc đồng bào dân tộc Khmer náo nức đón lễ Dolta và niềm vui ngày Tết cổ truyền của đồng bào Khmer Nam bộ nói chung và An Giang nói riêng còn được nhân lên vì trong dịp Tết này lại đón thêm một ngày hội truyền thống đặc biệt, đó là hội Đua bò Bảy Núi – môn thể thao truyền thống mang nét đặc trưng của vùng đồng bào dân tộc Khmer của hai huyện miền núi Tri Tôn và Tịnh Biên tỉnh An Giang.
2. Thể lệ tổ chức Lễ hội đua bò Bảy Núi
Để chuẩn bị cho cuộc đua bò, người dân chọn một khoảnh ruộng bằng phẳng, chiều dài chừng 200 m, ngang 100 m có nước xăm xắp, được cày xới nhiều lần cho có độ trơn của bùn, bốn bên có bờ bao và điểm đích có đoạn đường trống để làm độ dừng an toàn cho bò.
Đoạn đường đua chính chỉ cần 120m theo khoảnh ruộng cặp sát bờ bao.
Nơi xuất phát được cắm 2 cây cờ màu xanh, đỏ mỗi cây cách nhau 5m, và tại điểm đích cũng vậy. Đôi bò nào đứng ở vị trí cây cờ màu gì thì điểm đích cũng theo màu của cây cờ đó.
- Khung hình kỹ thuật số – xu hướng trưng bày những bức ảnh nghệ thuật
- Tìm hiểu văn hóa Tây Nguyên qua các lễ hội truyền thống (phần 1)
- Hội Lim – lễ hội văn hóa truyền thống nổi tiếng nhất của tỉnh Bắc Ninh
Trước khi vào cuộc đua, người dân chọn từng đôi bò với nhau và tiến hành bốc thăm chọn đôi đi trước, đi sau.
Thông thường, đôi đi sau có phần chiếm ưu thế hơn. Nếu trong khi đua, đôi bò nào chạy tạt ra khỏi đường đua sẽ bị loại và đôi bò sau giẫm lên giàn bừa của đôi bò trước là thắng cuộc. Còn người điều khiển phải đứng thật vững nếu bị ngã hoặc rơi ra khỏi giàn bừa coi như thua cuộc.
Từng đôi bò được ách vào một chiếc bừa đặc biệt, gọng bừa là bàn đạp gồm một tấm gỗ rộng 30 cm, dài 90 cm, bên dưới là răng bừa.
Người điều khiển bò cầm roi mây hoặc khúc gỗ tròn vừa tay độ 3 cm, đầu có tra cây đinh nhọn – cây xà-lul.
Khi bắt đầu lệnh xuất phát của trọng tài, người điều khiển chích mạnh cây xà-lul vào mông con bò, bò bị đau phóng nhanh về phía trước, quan trọng là phải chích cho đều cả hai con thì vận tốc của đôi bò mới quyết liệt và hấp dẫn. Điều này có khác với đua ngựa ở chỗ là mỗi người cưỡi một con, ai về đích trước sẽ thắng cuộc.
3. Ý nghĩa của Lễ hội đua bò Bảy Núi
Theo quan niệm của đồng bào vùng Bảy Núi, đua bò có một ý nghĩa hết sức đặc biệt.
Đua bò giành được giải cao trong năm không những mang lại cho chủ nhân của đôi bò niềm kiêu hãnh mà còn mang đến cho cả phum sóc một niềm vui, một nghị lực để giành nhiều thắng lợi trên các lĩnh vực khác, như bò của phum khỏe mạnh có sức dẻo dai, cày bừa tốt, giúp cho người dân thực hiện gieo trồng được dễ dàng, đem lại một mùa bội thu, dân làng no ấm.
Hơn nữa, mỗi dịp Lễ hội đua bò Bảy Núi diễn ra lại mang đến cho vùng đồng bào người dân tộc Khmer niềm vui náo nhiệt.
Sáng sớm bà con đã có mặt đông đảo tại địa điểm đua bò. Có người ở cách xa hàng vài cây số cũng mang theo cả xoong, nồi, mắm, muối nấu ăn tại chỗ để xem cho trọn vẹn cuộc đua.
Từ lúc cuộc đua bắt đầu cho đến kết thúc không khí lúc nào cũng tưng bừng và hào hứng, tiếng vỗ tay, reo hò, sôi nổi cổ động dành cho những người điều khiển các đôi bò giỏi hoặc những pha về đích gay go, quyết liệt, làm cho bức tranh lễ hội trở nên sôi động hơn.
Trên đây là một số thông tin hữu ích về Lễ hội đua bò Bảy Núi. Chúng tôi sẽ tiếp tục giới thiệu đến Quý độc giả những lễ hội truyền thống của Việt Nam trong chuyên mục Văn hóa thủ công mỹ nghệ.
Đừng quên theo dõi những bài viết tiếp theo của gotrangtri.vn để cập nhật thông tin về thiết kế nội thất đẹp nhé.