(Gotrangtri.vn) Làng nghề hương xạ Cao Thôn từ lâu nay đã trở thành 1 cái tên thân thuộc với người tiêu dùng bởi hương sắc đặc trưng của hương nén với sự dịu nhẹ, phảng phất rất lâu.
Để tạo ra được những nén hương thơm thì nguyên liệu chủ yếu là từ những cây thảo mộc như quế, hồi, trầm, đinh hương, trắc bách diệp…
Hãy cùng Portfolio về làng nghề hương xạ Cao Thôn để xem quy trình sản xuất của người dân Hưng Yên nhé!
Hương Cao Thôn nổi tiếng cả nước – Ảnh: Mai Minh Đức
1. Đôi nét về làng nghề hương xạ Cao Thôn
Cách Hà Nội khoảng 40km, làng nghề hương xạ Cao Thôn thuộc xã Bảo Khê, Hưng Yên là 1 trong những làng nghề truyền thống làm hương lớn nhất của cả nước.
Hương của Cao Thôn nổi tiếng bởi chất lượng cũng như mùi hương riêng biệt và được thị trường trong nước ưa chuộng cũng như xuất khẩu đi 1 số nước.
Làng nghề hương xạ Cao Thôn – Ảnh: Mai Minh Đức
Làng nghề hương xạ Cao Thôn mang đậm những nét riêng của làng quê Việt thấp thoáng những ngôi nhà cổ và không gian bình yên.
Đến Cao Thôn ta như lạc vào thế giới khác, bỏ lại sau lưng những bụi bặm, ồn ã với mùi hương thơm của những nén hương, trầm hương…
1.1. Hương xạ phơi dưới nắng vàng óng
Về làng nghề hương xạ Cao Thôn, hình ảnh đầu tiên ta bắt gặp đó là những sạp hương đang được phơi bày trong ánh nắng vàng rọi từ hương vòng, hương trầm cho đến hương nén.
Những màu vàng nâu, đỏ tươi cùng với những loại hương kết hợp với màu xanh lá và nền trời xanh thăm thẳm đã tạo nên 1 bức tranh làng quê sống động, nhẹ nhàng khiến ai cũng phải ngẩn ngơ.
Hương được xếp đầy trên những sạp nhỏ để phơi khô dưới nắng vàng – Ảnh: Mai Minh Đức
1.2. Làng nghề hương xạ Cao Thôn có từ bao giờ?
Làng nghề hương xạ Cao Thôn còn được biết đến với tên gốc là Thôn Cao nằm sát đê tả sông Hồng với cảnh quê thanh bình.
Nơi đây chính là cái nôi sản sinh ra nghề làm hương truyền thống lâu đời tại Việt Nam. Theo các bậc cao niên kể lại, nghề làm hương xạ do bà Đào Thị Khương người Cao Thôn truyền dạy lại cho dân làng.
Bà đã được tôn là tổ nghề hương của vùng và hiện nay được thờ tại nhà thờ tổ họ Đào, làng Cao Thôn.
Theo các cụ trong làng kể lại nghề hương xạ của thôn có từ cuối thể kỷ 18 đến nay cũng gần 300 năm tuổi. Từ ngày ấy cho đến bây giờ, cứ đời nọ truyền đến đời kia, từ thế hệ này đến thế hệ khác.
Ngày giỗ cụ Tổ làng nghề hương xạ là vào 22/08 âm lịch. Ngày này chính là ngày mất của các cụ nên hàng năm cả làng đã tập trung về nhà thờ để thắp hương và tưởng nhớ đến công ơn người đã mang lại nghề cho quê hương, cũng như công ăn việc làm cho bao thế hệ.
1.3. Nguyên liệu để làm hương Cao Thôn
Hương xạ của làng nghề hương Cao Thôn mang mùi thơm vô cùng đặc biệt mà không làng hương nào có được đó chính là “bí mật gia truyền”. Bột hương được làm từ nguyên liệu thảo mộc và các vị thuốc bác.
Thế nên, khi thắp nén hương, khói tỏa ra một mùi hương vô cùng dễ chịu, man mát. Mùi hương này giúp cho tinh thần luôn thư giãn, thoải mái và giảm bớt sự căng thẳng cũng như mệt mỏi.
Người thuộc làng nghề hương xạ Cao Thôn cho rằng 36 vị thuốc Bắc chính là những tinh hoa của đất trời hội tụ lại trong mùi hương thơm của làng Cao Thôn.
Đây cũng chính là hồn cốt mà người làng nghề hương xạ Cao Thôn luôn gìn giữ hàng trăm năm nay. Thế nên, đơn bốc thuốc không được phép truyền nghề cho những người ngoài dòng họ.
Mỗi 1 dòng họ hay mỗi gia đình ở làng nghề hương xạ Cao Thôn lại có 1 bài thuốc thảo mộc riêng để tạo nên mùi hương riêng biệt, đặc trưng cho mỗi thương hiệu. Hương Cao Thôn chủ yếu gồm 3 loại là: hương vòng, hương nén, hương sào…ngoài ra còn có hương quế, hương đen…
2. Quy trình làm hương Cao Thôn
Làng nghề hương xạ Cao Thôn đã sử dụng nguyên liệu thảo mộc là tùng bạch chỉ.
Chúng sẽ được người dân chẻ nhỏ trước khi đưa đi nghiền thành bột. Theo từng cách pha chế thảo mộc của từng thợ sẽ cho ra mùi hương thơm khác nhau.
Để việc làm hương trở nên nhà hơn, người làng nghề hương xạ Cao Thôn sử dụng máy móc để nghiền thảo mộc làm thịt hương.
Nguyên liệu thảo mộc không độc hại nên hương Cao Thôn được xuất khẩu ra các nước như: Nhật Bản, Malaysia, Đức và nhiều nhất là Ấn Độ.” Ông Nguyễn Như Khang phó chủ tịch Hiệp hội Làng nghề hương xạ Cao Thôn chia sẻ.
Hiện nay, làng nghề hương xạ Cao Thôn có khoảng 100 hộ dân làm hương truyền thống. Vào ngày 11, 12 âm lịch cả làng nhộn nhịp làm hương để chuẩn bị đón Tết Nguyên Đán.
Thử hương bằng cách: đốt mười que hương mà cháy đều, cho mùi thơm 8 que là hương đã khô và đạt chất lượng.
3. Làng nghề hương xạ Cao Thôn hiện nay
Làng nghề hương xạ Cao Thôn hiện nay đã giải quyết việc làm cho 600 lao động trong thôn và 1 số vùng xung quanh. Nghề làm hương thì không quá kén nhân lực, thế nên có thể tận dụng được sức lao động nhàn rỗi của bất kỳ ai. Sản lượng hương xạ cả làng đạt xấp xỉ 10 triệu nén/năm.
Làng nghề hương xạ Cao Thôn có khoảng trên 200 hộ, trong đó có tới 160 – 170 hộ vẫn duy trì nghề làm hương truyền thống. Và để đáp ứng được nhu cầu cao cho người tiêu dùng, thì hương cũng không ngừng được cải tiến về mẫu mã, và nâng cao chất lượng sản phẩm.
Vì chất lượng tốt, cộng hình thức đẹp, hương có mùi thơm dịu và cháy đều nên hương xạ Cao Thôn đã được ưa chuộng và xuất ra nước ngoài như: Ấn Độ, Thái Lan, Campuchia, Đức, Pháp…
Làng nghề hương xạ Cao Thôn là làng nghề truyền thống lâu đời và nổi tiếng nhất nghề làm hương của cả nước.
Và làng nghề Cao Thôn chính là địa chỉ đỏ trong hành trình du lịch Hưng Yên của nhiều du khách gần xa. Và đến Cao Thôn bạn sẽ được trải nghiệm nghề làm hương xạ vô cùng thú vị cùng với người dân nơi đây nhé!
Đừng quên theo dõi những bài viết tiếp theo củagGotrangtri.vn về văn hóa, mỹ nghệ truyền thống và cả kinh nghiệm thiết kế nội thất nhà đẹp nhé!
Nguyễn Thị Chiên – Tổng hợp internet